Meer over traditionele Chinese geneeskunde

achtergrond

Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) is bij uitstek geschikt als geneeswijze van nu omdat het kijkt naar de hele persoon en niet alleen naar de symptomen of klachten.

TCG is:

  • een verzamelnaam voor alle tradities en scholen van Oost-Aziatische geneeswijzen: Chinees, Japans, Koreaans, Vietnamees, acupunctuur, kruiden, dieet, massage, enzovoort.
  • de naam van het medisch systeem gebaseerd op kruiden en acupunctuur, dat in de jaren 50 in opdracht van de communistische partij van China is samengesteld uit een combinatie van traditionele kennis en moderne biomedische wetenschap.

We kunnen vrij precies bepalen wanneer TCG in China is ontstaan: in de tweede eeuw voor Christus, tijdens de vroege Han-dynastie. Natuurlijk waren er daarvoor al mensen bezig met healing door middel van kruiden, massage, rituelen en paranormale gaven. Ten tijde van de vroege Han begonnen zich artsen te onderscheiden: door systematische onderzoek en het gebruik van teksten om ideeën over te brengen.

Landschap

Uitgangspunt van de TCG is een goede gezondheid; pijn en ziekte zijn signalen dat het lichaam uit balans is. In het algemeen kun je zeggen dat het doel van elke medische behandeling het herstel van het evenwicht is. In het Westen is acupunctuur de meest bekende traditionele Chinese geneeswijze, maar in China zelf staat de kruidengeneeskunde hoger in aanzien. Metaforisch is het lichaam een tuin die je moet verzorgen. Waar acupunctuur de waterlopen weer in evenwicht brengt, zodat er droogte noch overstromingen zijn, zorgt de kruidengeneeskunde dat het land vruchtbaar is en er goede gewassen kunnen groeien.

Eén geheel

TCG heeft een holistische benadering. Dat betekent dat lichaam en geest als één geheel worden gezien: alle processen zijn met elkaar verbonden. Therapeuten die werken volgens de principes van TCG zien als onderliggende oorzaak van pijn of ziekte dat iets niet verandert of beweegt, dat wél zou moeten veranderen of bewegen. Het vermogen om te veranderen in relatie tot iets anders wordt wel qi genoemd.

In de Chinese opvatting is qi een soort energie, waarvan je bij de geboorte een bepaalde hoeveelheid meekrijgt en die altijd vrijelijk moet kunnen stromen. Qi stroomt via de meridianen, een netwerk van ‘energie’banen over het lichaam en door de organen.
In de westerse opvatting is qi meer een abstracte beschrijving van lichaamsfuncties. De metafoor in de traditionele Chinese geneeskunde is de gelijktijdige behandeling van de ‘takken’ en de ‘wortels’: de takken staan voor de symptomen waarmee je bij de behandelaar komt, de wortels zijn de onderliggende oorzaken van het probleem.

Uit balans

Raakt de qi-stroom geblokkeerd, dan ontstaan klachten: het lichaam is uit balans. Dit noemen we ‘ziekte’. De Huang Di Nei Jing, het basisboek van de Chinese geneeskunde, zegt dat een disbalans in de energiedoorstroming veroorzaakt kan worden door:

– Aangeboren constitutie
– Klimaat en weersomstandigheden
– Emotionele factoren
– Overwerk, honger, uitputting
– Ongelukken, chirurgie
– Levensstijl, dieet
– Woonplaats
– Milieuvervuiling, medicatie, contact met chemische stoffen

De westerse verklaring ziet obstructies in fysieke vorm, bijvoorbeeld vastzittend bindweefsel of spieren, waarbij onder andere bloed niet voldoende doorstroomt en daarmee de zuurstof- en voedselvoorziening van de cellen verstoord wordt.

Algehele conditie

Een TCG-therapeut bekijkt dan ook de algehele conditie van zijn of haar cliënt. Omdat de therapeut als doel heeft om jouw totale gezondheidstoestand weer in balans te brengen, zal hij of zij je vaak met verschillende methoden en adviezen behandelen. Vaak gaat het daarbij om het stimuleren van de meridianen en ‘knooppunten’ (acupunctuurpunten of andere specifieke punten). Dit kan gebeuren met naalden ‒ acupunctuur ‒ of druk ‒ tuina, shiatsu. Het evenwicht kan ook worden hersteld via bewegingstherapie ‒ qi gong ‒ of inwendig via kruidengeneeskunde. Daarnaast kan de TCG-therapeut gebruikmaken van aanvullende technieken zoals moxacupping en guasha.

Geneeswijzen van nu

Wat de TCG zo geschikt maakt voor onze hedendaagse maatschappij, is dat deze geneeswijze de psychische, emotionele en lichamelijke kanten van de mens samenpakt. TCG-therapeuten zijn opgeleid om te focussen op hele persoon, niet alleen op de ziekte, en alle symptomen worden met elkaar in verband gebracht. Iedere patiënt is uniek, twee mensen met dezelfde westerse diagnose kunnen verschillende behandelingen krijgen.

Bovendien is TCG complementair aan de westerse reguliere geneeskunde

Bronnen:

Charles Buck, Acupuncture and Chinese Medicine. Roots of Modern Practice, 2014.

Zhang Yu Huan, Ken Rose, Who can Ride the Dragon? An Exploration of the Cultural Roots of Traditional Chinese Medicine, 1999.

Paul U. Unschuld en Hermann Tessenow, Huang Di Nei Jing Su Wen, 2011.

Wellicht vindt je dit ook interessant …